De perfecte schrijfroutine

Internethype: je schrijfroutine finetunen en perfectioneren alsof je een sushichef bent die zes jaar in de leer is geweest om maaltijden tot smaaksensaties én kunstwerkjes te verheffen. Daarna heb je ook wat, hoor ik je denken. Alleen is schrijven geen recept met gegarandeerd succes als je alle stapjes maar netjes volgt.

En daar gaat het mis. 

De obsessie met de perfecte schrijfroutine is eerder een hindernis dan een hulpmiddel. Alle lijstjes, do’s en don’ts, tips en tricks die je online afwerkt geven je misschien goede ideeën, maar ze doen ook iets anders. Ze leggen druk op je. En ze nemen je kostbare schrijftijd in beslag.

De perfecte schrijfroutine bestaat niet. 

Zeg eens eerlijk: wil je eigenlijk wel een routine?

Dat vraag ik me dus echt af. Een routine is iets plichtmatigs, zoals schoonmaken. De afwas doen. Je bent blij als het erop zit. Het is een sleur. Een moetje. Is dat hoe je je schrijftijd wil ervaren? Of wil je je schrijftijd zien als inspirerend, qualitytime met jezelf, iets waar je energie van krijgt? 

1 Omdenken: een deadline in plaats van een routine

Laten we het eens omdraaien. Waarom wil je een schrijfroutine opbouwen? Omdat er anders niets terechtkomt van je boek. Maar werken aan je boek kun je ook vertalen naar een deadline in plaats van naar een routine. Een beetje druk is natuurlijk juist goed, zolang je er geen sleur van maakt. Stel dus een harde deadline voor jezelf en verbind er consequenties aan. Je kan bijvoorbeeld met je beste vriend(in) afspreken dat je 50 euro overmaakt als je de deadline niet haalt. Of eh, dat je trakteert op sushi.

2 Neem de (prestatie)druk van de ketel

Prestatiedruk zorgt voor plankenkoorts en faalangst. Twee dingen die je niet bij het schrijven kunt gebruiken. Door niet zo halsstarrig vast te houden aan je routine maak je het weer leuk voor jezelf als schrijver. Als het jouw (routine)doel is om elke dag een specifiek woorddoel te halen, stel dat dan bij naar elke dag schrijven. Of je 5 woorden schrijft of 500 maakt dan niet uit. Maar je hebt wel geschreven, je blijft in de flow van je verhaal en je pakt je pen morgen ook weer op. 

3 Doe wat voor jou werkt

Laat je niet verleiden door mooie praatjes op het internet. Wat voor iemand anders werkt, hoeft voor jou niet te werken. En dat is oké. Er gaan mythes rond van mensen die NaNoWriMo tot in het extreme hebben uitgerekt en een miljoen woorden per jaar schrijven. Dapper vind ik het zeker, maar zelf zou ik dat niet willen. Reflectie is ook onderdeel van het schrijfproces. En zeggen ze niet altijd dat schrijven schrappen is?

(Zou dat een interessant experiment zijn: een schrapdoel in plaats van een woorddoel?)

4 Daag jezelf uit, probeer iets nieuws

Als je de sleur wil voorkomen of omzeilen, probeer dan regelmatig nieuwe dingen uit. Niets werkt zo aanstekelijk als een nieuwe omgeving, nieuwe gezichten en een nieuwe invalshoek. Dat geldt ook voor je schrijfproces. Schrijf je altijd ’s ochtends of juist ’s avonds, draai het eens om. Schrijf je normaal op de computer, schrijf dan eens met de hand. En de lente komt eraan, de uitgelezen kans om buitenscènes ook daadwerkelijk buiten te schrijven. 

5 Morning pages

De enige concrete tip die ik vandaag in de aanbieding heb (oeps): de morning pages van Julia Cameron. Het idee is dat je iedere ochtend drie pagina’s tekst met de hand schrijft voor je aan je dag begint. Het maakt niet uit waarover. Wat je die dag gaat doen, waar je tegen opziet, waar je zin in hebt. Op wie je verliefd bent. Wat je diepste angsten, dromen of doelen zijn. Je nieuwste roman. Het is aan jou!

Ik heb het zelf nog niet geprobeerd, maar het zou me niets verbazen als hier nog eens een blog over verschijnt. Je kunt de morning pages namelijk voor heel veel meer inzetten dan alleen voor concrete schrijfdoelen. (Voor schrijfdoelen zijn ze eigenlijk juist niet bedoeld, maar denk om, daag jezelf uit en probeer iets nieuws, geef een draai aan wat je kent.)

Wees eens niet zo hard voor jezelf

We doen er allemaal aan mee, volgens mij: veel harder zijn voor jezelf dan voor anderen. Doe dat maar even niet. Ook dat is een patroon dat doorbroken moet worden. Toen ik vorig jaar een paar blogs had gemist, voelde ik een zware druk om nieuwe content te blijven maken. Die content kwam er niet. Na een paar weken heb ik geaccepteerd dat het gewoon even niet lukte en daarna heb ik me op andere dingen gefocust. Maar mijn blog sluimerde wel in de wachtkamer van mijn hoofd en ook in de tijd dat ik geen blogs schreef bleven de ideeën voor de toekomst binnendruppelen. En niet alleen voor mijn blog!

Als schrijver moet je soms ook juist lekker tegendraads zijn en de gebaande paden omharken. Dat betekent ook accepteren dat een schrijfroutine wél iets voor jou is!

Schrijf ze.

Verder lezen
Hoe vergroot je je schrijfproductiviteit in 2020? 10 tips! 
Inspiratie: 9 manieren om aan schrijfinspiratie te komen 
19x self-care voor schrijvers 
5 tips voor een schrijfroutine (Femke Meijboom)